Στην Ελλάδα το βλέπουμε κατά κύριο λόγο σε μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ και σταδιακά και καταστήματα ένδυσης, αλλά και οικιακών ειδών. Στο εξωτερικό είναι σαφώς πιο συνηθισμένο φαινόμενο, αλλά απ’ ό,τι φαίνεται θα το δούμε να γίνεται όλο και πιο συχνό και στην Ελλάδα.
Ο λόγος για το self checkout, ήτοι την επιλογή (;) του καταναλωτή να πληρώσει μόνος του για ό,τι αγόρασε και να φύγει χωρίς να έχει κάποια αλληλεπίδραση με τους εργαζόμενους στο ταμείο, ή ακόμη και οποιονδήποτε άλλο/η που εργάζεται σε ένα κατάστημα.
Η πρώτη φορά που έγραψα για self checkout ήταν πριν από περίπου 17-18 χρόνια, όταν το έφεραν στην Ελλάδα τα σούπερ μάρκετ Βερόπουλος. Αλλά το μοντέλο -τότε- δεν πήγε και πολύ καλά και εγκαταλείφθηκε. Επανεμφανίστηκε μετά την πανδημία, όταν πολλοί καταναλωτές ήθελαν να έχουν όσο το δυνατόν λιγότερες επαφές με τους εργαζόμενους -για λόγους υγιεινής- και από τότε βλέπουμε όλο και περισσότερες υλοποιήσεις. Και αναρωτιέμαι αν τελικά ο καταναλωτής θέλει να τα κάνει όλα μόνος του σε ένα κατάστημα!
Η απάντηση στο ερώτημα είναι πως υπάρχουν διαφορετικές κατηγορίες καταναλωτών. Άλλοι θέλουν να τελειώνουν τα ψώνια τους όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, οπότε αν το self checkout σημαίνει ότι θα τελειώσουν πιο γρήγορα, θα το κάνουν. Άλλοι, όμως, ανησυχούν μήπως κάνουν κάποιο λάθος και δεν θέλουν να το ρισκάρουν. Και υπάρχουν και εκείνοι που απλά πάνε στο κατάστημα γιατί θέλουν προσωπική εξυπηρέτηση. Διαφορετικά, μάλλον θα έκαναν τις αγορές τους μέσω των ηλεκτρονικών καταστημάτων.
Προφανώς, για τις αλυσίδες λιανικής το όφελος είναι σημαντικό. Τόσο σε επίπεδο δαπανών για το προσωπικό, όσο και για τον περιορισμό των ουρών στα ταμεία. Και ενδεχομένως στα σούπερ μάρκετ να έχει ένα νόημα. Αλλά στα καταστήματα ένδυσης; Αναρωτιέμαι πολύ γι’ αυτό...
Η προσωπική εμπειρία μου είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιήσω αυτή την δυνατότητα όταν είμαι στο σούπερ μάρκετ, αν βιάζομαι πολύ να τελειώνω. Αλλά όταν πάω να αγοράσω ρούχα, δεν έχω καμία όρεξη να βγάζω τα διάφορα αντικλεπτικά και τις καρφίτσες που υπάρχουν. Ειλικρινά, θεωρώ ότι αν ήταν να τα κάνω όλα μόνος μου, τότε πολύ απλά, θα έκανα την παραγγελία από το σπίτι. Ή θα πήγαινα στο κατάστημα για να δοκιμάσω κάτι και μετά θα έκανα online την παραγγελία. Βασικά, το έχω κάνει, υπό την έννοια ότι δεν βρήκα ένα ρούχο στο νούμερό μου, το οποίο, όμως, ήταν διαθέσιμο online από την ίδια αλυσίδα και απλά το παρήγγειλα επιτόπου από το smartphone μου!
Ίσως μία λογική όπως αυτή που δοκίμασε η Amazon, που έβαζες όλα τα προϊόντα στο καρότσι σου και έφευγες απευθείας από το κατάστημα με την πληρωμή να γίνεται απευθείας βγαίνοντας, να είναι κάτι πιο πρακτικό. Αν και υπάρχουν πολλές δυσκολίες, τόσες που η Amazon δεν το προχώρησε το project με την ταχύτητα που πίστευαν πολλοί. Και εν τέλει, οι καταναλωτές μπορεί να θέλουν να τα κάνουν όλα γρήγορα και να μη χάνουν χρόνο, αλλά πολλές φορές επιζητούν και την προσωπική εξυπηρέτηση. Και γι’ αυτό το φυσικό κατάστημα δεν πρόκειται να «πεθάνει», όπως πίστευαν πολλοί.
