
Λέμε συχνά όταν κάτι δεν μας έχει συμβεί ξανά, αλλά πρέπει να το αντιμετωπίσουμε, πως ‘πλέουμε σε αχαρτογράφητα νερά’ – κάτι που σημαίνει ότι δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για το τι θα προκύψει στο τέλος. Ε, λοιπόν, τον τελευταίο καιρό αυτό συμβαίνει όλο και συχνότερα, ειδικά μετά την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, στις αρχές του χρόνου.
Ο άνθρωπος είναι παντελώς απρόβλεπτος και το αποδεικνύει καθημερινά, με τα λόγια και τις πράξεις του σε όλα τα επίπεδα, άρα η όποια ‘πλεύση’ (βλέπε, οι δικές μας αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για να το γενικεύσουμε) εκ μέρους μας και ειδικά στα της τεχνολογίας, δεν μπορεί να βασιστεί σε κάποιο προηγούμενο, γιατί τέτοιο δεν υπάρχει – ‘δεν έχει ματαγίνει’, που λένε…
Θα μου πείτε -και με το δίκιο σας- πως εδώ, ο κόσμος καίγεται (χωρίς εισαγωγικά – αυτό ακριβώς γίνεται καθημερινά και μάλιστα στην ευρύτερη ‘γειτονιά’ μας), όσον αφορά στα γεωπολιτικά, εσένα η τεχνολογία σε μάρανε; Ναι και όχι! Βεβαίως με απασχολεί ο κακός χαμός και με θλίβουν οι τεράστιες έμψυχες και άψυχες απώλειες (όμως, αυτό ξεφεύγει από τη σκοπιά τούτης της στήλης), αλλά με ενδιαφέρει και η κατάσταση στην τεχνολογία, που δείχνει να μπαίνει σε άλλη, πολύ διαφορετική απ’ όσα γνωρίζαμε ως τώρα, φάση. Γιατί, η φανερή πια και επιδεικτική αμερικανική αλαζονεία (Make America Great Again, γράφουν τα χαρακτηριστικά κόκκινα καπελάκια) δεν θέλει πολύ για να μετατραπεί σε δίψα για παγκόσμια κυριαρχία, με εφαλτήριο την (πανίσχυρη, έτσι κι αλλιώς) αμερικανική τεχνολογία.
Η σχέση του Αμερικανού προέδρου με τις αποκαλούμενες BigTech (οι οποίες, ουσιαστικά, διαφεντεύουν τον ψηφιακό κόσμο και την ίδια τη ζωή μας με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους) είναι δεδομένη: κάνουν σχεδόν ό,τι τους πει, καθώς έχει τους τρόπους και τα μέσα να τις πείσει. Δεν ήταν καθόλου τυχαία, άλλωστε, η παρουσία των ηγετών τους -σε περίοπτη θέση, μάλιστα- στην προεδρική ορκωμοσία, πριν από λίγους μήνες. Η Ευρώπη το έχει πια καταλάβει, σταθμίζει δράσεις και αντιδράσεις, αλλά μάλλον είναι λίγο αργά για σοβαρό αντίλογο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να παραμείνει αδρανής και να περιμένει στωικά τη μοίρα της.
Μάλιστα, έχει ενδιαφέρον και μια τοπική αντίδραση, η οποία μάλλον πρέπει να ενταχθεί στην ευρύτερη αποστασιοποίηση από τις BigTech: μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, στο πλαίσιο του φετινού (2ου στη σειρά) Lyceum Project, που είχε ως αντικείμενο «Τα παιδιά στην εποχή του ΑΙ», ο ίδιος ο πρωθυπουργός υπογράμμισε (μιλώντας με τη βαρώνη Beeban Kidron, μέλος της Βουλής των Λόρδων στη Βρετανία και βαθύ γνώστη σε θέματα εθισμού των παιδιών στις κάθε λογής οθόνες, με συντονιστή τον Δρα Κωνστ. Καραχάλιο, στέλεχος της ΙΕΕΕ) ότι «Πρέπει να στείλουμε ένα μήνυμα στις εταιρείες τεχνολογίας: βγάζετε ήδη αρκετά χρήματα! Δεν χρειάζεται να βγάλετε κέρδος από τα παιδιά μας». Ο ίδιος περιέγραψε, επίσης, τον ενεργό ρόλο της χώρας μας, όπως εκφράζεται -μεταξύ άλλων- κι από την ελληνικής προέλευσης πρωτοβουλία του Kids Wallet, που υιοθετείται σταδιακά σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Επιστρέφοντας στο διεθνές πεδίο, το μεγάλο πρόβλημα αυτή τη στιγμή (γιατί, κανείς δεν γνωρίζει τι θα γίνει την επόμενη εβδομάδα, πολύ περισσότερο σε ένα μήνα από σήμερα) είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης, που μεταφράζεται και σε σύννεφα (καμία σχέση με το cloud…) στις σχέσεις των BigTech με τις Βρυξέλλες, αλλά και με πολλά κράτη-μέλη, όσο κι αν κάποιες -όπως η Microsoft και η Google- παλεύουν να διατηρήσουν τις ‘γέφυρες’.
Η Επιτροπή προσπαθεί, από τη μια, να επιβάλει στην πράξη όσα προβλέπονται από τα πλαίσια, τις πράξεις και τους κανονισμούς (από το GDPR, το οποίο μάλλον χρειάζεται αναθεώρηση, ως τα DSA και DMA) που έχει ψηφίσει, αλλά διστάζει, φοβούμενη ότι ο Τραμπ θα επιβάλει χειρότερα αντίποινα από τους δασμούς, που μια βάζει και δυο παίρνει πίσω…
Οι εταιρείες, από την πλευρά τους, αναθαρρεύουν (θεωρώντας σίγουρη την κυβερνητική στήριξη), διαμαρτύρονται και αμφισβητούν όσα τους επιβάλλονται, ζητούν ειδικές εξαιρέσεις από τους κανονισμούς για τις πλατφόρμες τους, με το χάσμα να συνεχίζει να βαθαίνει. Κι ακόμα δεν έχουμε καταπιαστεί με το μέγα θέμα της ψηφιακής κυριαρχίας που είχε επισημάνει ο Μάριο Ντράγκι πέρυσι, στην πασίγνωστη έκθεσή του, κι από τον Φεβρουάριο προσπαθεί να υλοποιήσει η ΕΕ, με τον χαρακτήρα του κατεπείγοντος.
Όμως, μ’ αυτό θα ασχοληθούμε αργότερα, απ’ αυτή τη στήλη…