Επωνύμως…

Καθώς έχουμε μπει πια στην τελική ευθεία για την ολοκλήρωση της χρονιάς, ολοένα πυκνώνουν οι προβλέψεις και οι εικασίες, οι μαντείες και οι προσπάθειες ανάγνωσης των οιωνών, σχετικά με το τι μας περιμένει την επόμενη (που επίκειται, βεβαίως – λίγες ημέρες μας χωρίζουν μονάχα από το 2020), όσον αφορά στις εξελίξεις που οι νέες τεχνολογίες φέρνουν στη ζωή μας με ταχύτατο ρυθμό, καθότι εκθετικές και οι ίδιες στην ανάπτυξή τους – μέσα σε ελάχιστο χρόνο πλέον φτάνουν σε επίπεδα διείσδυσης και υιοθέτησης από το κοινό τα οποία οι προηγούμενες τεχνολογίες χρειάζονταν πολλά χρόνια, ίσως και δεκαετίες για να επιτύχουν.

Φυσικά, αυτό ούτε συνηθισμένο είναι, ούτε εύκολο – "χρειάζεται να σπάσεις αυγά για να φτιάξεις ομελέτα", που λέει και η λαϊκή ρήση, κι αυτό ακριβώς εκφράζεται με τις ανατροπές που φέρνει κάθε νέα τεχνολογία σε όσα γνωρίζαμε και κάναμε ως σήμερα, στην καθημερινότητά μας, στη δουλειά και στο σπίτι. Ακριβώς στις ανατροπές που θα μας φέρει το 2020 εστιάζει μια έρευνα της εταιρίας παροχής τεχνολογικών υπηρεσιών ΝΤΤ, που σκέφτηκα να μοιραστώ μαζί σας, καθότι δίνει μια συνολική εικόνα του τι μας περιμένει μέσα στη χρονιά, αλλά και στις επόμενες αφού οι τεχνολογίες τις οποίες περιγράφει μάλλον θα είναι μαζί μας για αρκετά χρόνια… Η ΝΤΤ, παρότι αυστραλιανή, συγκέντρωσε στοιχεία από τους πελάτες της ανά τον κόσμο, οπότε η εικόνα είναι παγκόσμια, αν και -προφανώς- με διαφορετικό βαθμό υιοθέτησης από χώρα σε χώρα. Πάμε να δούμε, λοιπόν, ποιες είναι οι πέντε κορυφαίες ανατρεπτικές τεχνολογίες του 2020, όπως τις σχολιάζει ο CTO της ΝΤΤ, Ettienne Reinecke.

Πρώτη και καλύτερη (βλέπε, πιο επιδραστική), το Digital Twinning, το Ψηφιακό Δίδυμο, που είναι αυτό ακριβώς που λέει το όνομά του: το ψηφιακό αποτύπωμα του καθενός μας βάσει των στοιχείων που αφήνουμε πίσω μας ως δεδομένα από τους αισθητήρες που καταγράφουν την παρουσία μας ως το κινητό μας, που κάθε στιγμή δίνει το στίγμα μας. Το μοντέλο που συγκεντρώνει όλα αυτά τα στοιχεία σε πραγματικό χρόνο είναι το ψηφιακό μας δίδυμο και μπορεί να βοηθήσει σε πολλά, από τη μελέτη της αντίδρασης ενός ατόμου σε μια δίαιτα ή θεραπεία, έως τη συμπεριφορά ενός ολόκληρου τμήματος εργοστασίου, αν γίνουν οι Χ ή Υ αλλαγές.

Η δεύτερη ανατρεπτική τεχνολογία είναι πιο περίπλοκη, καθώς έχει να κάνει με την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μέσω της ψηφιακής διάδρασης (building trust through digital interactions), που στην πράξη σημαίνει ότι εμπιστευόμαστε όλο και περισσότερο την «έξυπνη μηχανή» με την οποία συν-εργαζόμαστε, για να πετύχουμε καλύτερα αποτελέσματα. Ο Reinecke δίνει ως παράδειγμα μιας τέτοιας αγαστής συνεργασίας ανθρώπου και μηχανής τη χρήση της εφαρμογής Tone Analyzer σε call centers, σε συνδυασμό με το Watson της ΙΒΜ, η οποία αναλύει σε πραγματικό χρόνο με τη χρήση ΑΙ και μηχανικής μάθησης τον τόνο της φωνής των καλούντων, ώστε ο agent να προσαρμόσει ανάλογα το ύφος του.

Η τρίτη επελαύνουσα τεχνολογία μας ρίχνει σε ακόμα βαθύτερα νερά: με τίτλο Immersive & responsive ‘phygital’ spaces (περιβάλλοντα που προσφέρουν στον χρήστη εμβύθιση και διάδραση, σε ελεύθερη μετάφραση – το phygital, προφανώς, από το phy-sical+di-gital) μας εισάγει στη διάδραση του ανθρώπου με το περιβάλλον του, μέσω της εικονικής (VR), της επαυξημένης (AR) και γενικά κάθε μορφή μικτής πραγματικότητας. Έχουν κάνει ήδη την εμφάνισή τους κάποιες εντυπωσιακές εφαρμογές στους χώρους της εκπαίδευσης, της βιομηχανίας, της υγείας, αλλά και της ψυχαγωγίας, οι οποίες  αλλάζουν εντελώς ό,τι ξέραμε ως τώρα.

Τα έξυπνα κτήρια (Smart Buildings, κάτι πολύ περισσότερο από τα smart homes, που ήδη γνωρίζουμε) είναι για την ΝΤΤ η τέταρτη μεγάλη ανατρεπτική τεχνολογία, που μάλιστα τη συνδυάζει με τον τεράστιο τομέα του ΙοΤ, αλλά και τους ομιλούντες (δείτε τι γράφαμε γι’ αυτούς την προηγούμενη εβδομάδα) ψηφιακούς βοηθούς. Εδώ ξεπερνάμε πλέον τα ‘σενάρια’, καθώς οι χώροι σ’ αυτά τα κτήρια έχουν τη δική τους «ψυχή», βεβαίως βασισμένη σε ΑΙ, και δρουν τόσο αυτόνομα, όσο και συνεργατικά, με στόχο να κάνουν τη ζωή του χρήστη καλύτερη και αποδοτικότερη.

Η πέμπτη τεχνολογία είναι «προϊόν» της αέναης μάχης ανάμεσα σ’ εμάς, τους χρήστες, και τους hackers που προσπαθούν με κάθε τρόπο να αποσπάσουν κρίσιμα και προσωπικά δεδομένα μας, προφανώς εκ του πονηρού. Έτσι, η δημιουργία Data Wallets (πορτοφόλια δεδομένων), τα οποία είναι απολύτως προσωπικά και δεόντως προστατευμένα, ίσως δώσουν κάποια ανάσα (η λέξη λύση είναι μάλλον βαριά, για την περίσταση) στο πρόβλημα, καθώς θα επιτρέπουν την πρόσβαση σε κάποια από αυτά τα δεδομένα και μόνο έπειτα από εξουσιοδότηση του κατόχου τους.     

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Είναι από τις ερωτήσεις που πάντα έχουν ενδιαφέρον: ποιο είναι το σωστό μέγεθος για μία επιχείρηση; Η απάντηση δεν μπορεί να είναι μία, καθώς εξαρτάται από μία σειρά από παράγοντες και από αυτούς ο πιο βασικός, ενδεχομένως, να είναι ο εξής: ποιος είναι ο σκοπός της δημιουργίας της συγκεκριμένης επιχείρησης.

Αφορμή για αυτό το σημείωμα, ήταν η συζήτηση που έγινε στο πλαίσιο του Digital Agencies Roundtable που πραγματοποιήθηκε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά στο πρόσφατο eCommerce & Digital Marketing Expo. Η συζήτηση «άναψε» με αφορμή τη διαπίστωση - βάσει των στοιχείων έρευνας που παρουσιάστηκε από τον Γιάννη Τζώρτζο, Αρχισυντάκτη του Web World News, σχετικά με την κατάσταση της ελληνικής αγοράς των digital agencies - ότι οι περισσότερες εγχώριες επιχειρήσεις είναι μικρές. Τόσο από πλευράς αριθμού εργαζομένων όσο και από πλευράς εσόδων. Και όταν έπεσε στη συζήτηση η πρόταση περί συγχώνευσης μικρών επιχειρήσεων, προκειμένου να γίνουν περισσότερο ανταγωνιστικές, η αντίδραση από πολλά στελέχη από μικρές επιχειρήσεις ήταν έντονη.

Η προσωπική μου άποψη, είναι πως η εγχώρια αγορά των digital agencies δεν διαφοροποιείται από την υπόλοιπη ελληνική οικονομία στο συγκεκριμένο θέμα. Αν δει κανείς τους περισσότερους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, θα δει να δραστηριοποιούνται ένας τεράστιος αριθμός μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Επιχειρήσεις που έχουν μέχρι 10 ή 20 άτομα ως εργαζόμενους. Αυτή είναι άλλωστε και η περίφημη «ραχοκοκκαλιά» της ελληνικής οικονομίας.

Μάλιστα, ο τουρισμός, aka η «βαριά βιομηχανία» της Ελλάδος, ίσως να είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Αν προσέξει κανείς, στην Ελλάδα δεν υπάρχουν μεγάλες αλυσίδες ξενοδοχείων και γενικότερα ο κλάδος είναι εξαιρετικά κατακερματισμένος, με αποτέλεσμα να θεωρείται μεγάλη αλυσίδα ένας όμιλος που διαχειρίζεται 15 και 20 ξενοδοχεία, αριθμός που για τα διεθνή δεδομένα αποδίδεται σε μία μικρή αλυσίδα!

Το μικρό μέγεθος έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα και ένα μεγάλο μειονέκτημα. Το πλεονέκτημα, είναι πως το αποτέλεσμα μπορεί να είναι εξαιρετικής ποιότητας και υπάρχουν εταιρείες μικρού μεγέθους που πραγματικά κάνουν υψηλού επιπέδου δουλειές. Το μειονέκτημα, είναι πως το μικρό μέγεθος δεν βοηθά στην ταχεία ανάπτυξη και στην εξωστρέφεια.

Από την άλλη πλευρά, όμως, το βασικό είναι να ξέρει ο ιδιοκτήτης μίας επιχείρησης τι θέλει. Αν προτιμά να έχει μία μικρή επιχείρηση που βγάζει κάποια καλά κέρδη, αλλά όχι κάτι το φοβερό, τότε μπορεί να παραμείνει «μικρός», γνωρίζοντας βέβαια και τους κινδύνους που υπάρχουν. Αν θέλει, όμως, ανάπτυξη και δραστηριοποίηση εκτός συνόρων, τότε μάλλον θα πρέπει να κοιτάξει συνέργιες και συνεργασίες. Κάτι που επίσης ελλοχεύει κινδύνους και ρίσκα.

Στην ελληνική πραγματικότητα, πάντως, το μεγαλύτερο ρίσκο στις κινήσεις συνεργασίας μεταξύ μικρών επιχειρήσεων δεν είναι άλλο από τη νοοτροπία. Το πρόβλημα, είναι το πως μπορούν να συνεργαστούν δύο επιχειρηματίες κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να κάνουν από κοινού το επόμενο βήμα. Ποιος θα υποχωρήσει και ποιος θα συμβιβαστεί, όταν είναι απαραίτητο, προκειμένου να μπορέσει η κοινή επιχείρηση να πάει μπροστά. Αυτό, στην Ελλάδα είναι κάτι που βλέπουμε πολύ σπάνια και αυτό είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της ελληνικής επιχειρηματικής σκηνής.

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Πριν από όχι και τόσο πολλά χρόνια, ένα χαρακτηριστικό θέαμα ανάμεσα στους τσιρκολάνους που γύριζαν με τα βαγόνια και τις τέντες τους στην ελληνική επαρχία (συγγνώμη, ‘περιφέρεια’ είναι ο πολιτικά ορθός όρος) ήταν η «ομιλούσα κεφαλή» (ως «ασώματο» τη διέσωσε ο ποιητής στο «Καφενείον, Η Ελλάς») – μ’ άλλα λόγια ένα ανθρώπινο κεφάλι που μίλαγε, άκουγε, απαντούσε, παρότι δεν είχε σώμα (που είχε, βέβαια, έστω και μικρό, αλλά ήταν κρυμμένο μέσα σε ένα κουτί από το οποίο εξείχε μόνο αυτό).

Συνεννόηση με το πλήθος, πάντως, υπήρχε και οι διάλογοι ήταν απολαυστικοί – κατά τις λαϊκές μαρτυρίες… Αχ και να τους είχαμε σήμερα όλους αυτούς που εντυπωσιάζονταν με την κεφαλή, να βλέπανε πώς κάτι πολύ μικρότερο (ένας κοντούλης κύλινδρος ή, άλλες φορές, ένα πιο μακρόστενο σε σχήμα «κουτί») μιλάει, ακούει, ‘σκέφτεται’, απαντάει και ανοίγει διάλογο, όχι μονάχα σε μια, αλλά σε πολλές γλώσσες, μαζί! Κι αν η κεφαλή ανοιγόκλεινε το στόμα και τα μάτια της, σ’ αυτό εδώ ανάβουν φωτάκια που αλλάζουν χρώματα, κατά τις διαθέσεις του…

Οι ψηφιακοί βοηθοί, όπως όλα δείχνουν, ήρθαν για να μείνουν – πολύ περισσότερο που οι σεβαστές Gartner και Accenture θεωρούν με πρόσφατες αναλύσεις τους, πως η «Διαλογική Τεχνητή Νοημοσύνη» (ελεύθερη απόδοση του αγγλοσαξονικού Conversational AI), μ’ άλλα λόγια αυτό που αποτελεί τη βάση για τη λειτουργία του Siri εκ μέρους της Apple, της Alexa εκ μέρους της Amazon και του Virtual Assistant εκ μέρους της Google (για να αναφέρουμε τους γνωστότερους και εμπορικά δημοφιλέστερους εκπροσώπους του είδους) θα γίνει μέσα στον επόμενο χρόνο μια από τις κορυφαίες καθημερινές προτεραιότητες, αρχικά των ανωτέρων στελεχών επιχειρήσεων και, λίγο αργότερα, του καθενός μας. Αψευδής μάρτυρας οι αριθμοί: έρευνα της Gartner έδειξε ότι, ως το 2022, το 70% των υπαλλήλων γραφείου θα επικοινωνεί διαδραστικά με τον δικό του «βοηθό», σε καθημερινή βάση… Ενώ, οι ερευνητές της Accenture συμπληρώνουν πως αυτή η «σχέση» εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο της αναζήτησης ξεχωριστών προσωπικών εμπειριών από τον καθένα μας, όχι μόνο σε προσωπικό επίπεδο, αλλά και επαγγελματικό, ως μέρος κάποιων επιχειρηματικών μοντέλων…

Κι αυτό δεν είναι κάτι πρωτότυπο: πάρα πολλές επιχειρήσεις (δείτε, για παράδειγμα, στις τηλεπικοινωνιακές, στις ενεργειακές ή στις τράπεζες) χρησιμοποιούν bots (το επαγγελματικό αντίστοιχο των «βοηθών») για την επικοινωνία με τους πελάτες τους, αρχικά σε απλή μορφή. Όμως, όσο μεγαλώνει ο κύκλος και πληθαίνουν οι συνομιλητές τόσο περισσότερο μαθαίνουν οι μηχανές και βελτιώνεται η ποιότητα του διαλόγου – οι μηχανές αποκτούν κι αυτές εμπειρία, άρα αντιδρούν καλύτερα, ό,τι κι αν τις ρωτήσεις – οι ερευνητές λένε πως, σε πολλές περιπτώσεις ήδη ξεπερνούν σε ποιότητα απαντήσεων και φυσικότητα φωνής τους agents των call center! Εξ ου και η εσχάτως αυξημένη ζήτηση για προηγμένα bots από επιχειρήσεις και οργανισμούς πολλών και διαφορετικών τομέων. Κάποιοι από αυτούς δεν θα σας περνούσαν καν από το νου: Οι ερευνητές της Accenture ανακάλυψαν, για παράδειγμα, εφαρμογή χρήσης bots σε διάλογο με υπερήλικες, όπου οι μηχανές αναλαμβάνουν να κρατήσουν ‘ζωντανό’ τον διάλογο με τους απόμαχους της ζωής που έχουν απομείνει χωρίς συγγενείς ή φίλους. Θλιβερό μεν, χρήσιμο δε…

Όχι πως δεν υπάρχουν προβλήματα, βεβαίως… Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι και σ’ αυτή την περίπτωση ένα «εργαλείο», δεν είναι άνθρωπος κι ούτε πρέπει να θεωρηθεί ή να υποκριθεί ότι είναι κάτι τέτοιο. Κι επειδή, ως εργαλείο, χρειάζεται τον κατάλληλο προγραμματισμό, για να αποδώσει στη χρήση που θα του ορίσουμε, «μ’ όποιον δάσκαλο καθίσει, τέτοια γράμματα θα μάθει»: Το αποτέλεσμα της μηχανικής μάθησης μπορεί να έχει ρατσιστικές ή θρησκευτικές αποχρώσεις και η μηχανή μπορεί να αποδειχθεί ότι δεν είναι ο «σοφός παντογνώστης» - κάνει λάθη (ακόμα και επικίνδυνα για τη ζωή του χρήστη), ίσως ξέρει πολύ λιγότερα απ’ όσα θα χρειαζόταν κανείς. Όταν ανοίγεις νέους δρόμους, δεν είναι υποχρεωτικό πως θα τρέχεις κιόλας… Η απόσταση που διανύθηκε από τη  εποχή της «ασώματης κεφαλής» ως τις μέρες μας είναι ήδη πολύ μεγάλη – απλώς δεν φτάσαμε ακόμα στο τέρμα, από πλευράς ουσίας, περιεχομένου και εφαρμογών, αν τελικά υπάρχει τέρμα…

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Περίοδος Black Friday, αποφάσισα να ασχοληθώ και εγώ με το συγκεκριμένο θέμα. Αν και η προσωπική άποψη μου είναι πως θα ήθελα να δω την original Black Friday.

Για όσους δεν το ξέρουν, η Black Friday είναι μία ημέρα... Την επομένη της Ημέρας των Ευχαριστιών που γιορτάζεται στις Ηνωμένες Πολιτείες την τέταρτη Πέμπτη του Νοεμβρίου. Η Black Friday, στο όχι πολύ μακρινό παρελθόν, διαρκούσε μία ημέρα. Και αφορούσε αποκλειστικά τα φυσικά καταστήματα. Για τα online καταστήματα υπάρχει η Cyber Monday, που είναι η προσεχής Δευτέρα.

Στην original Black Friday δεν κάνεις κράτηση online τρεις ημέρες πιο πριν. Ούτε ξεκινούν οι εκπτώσεις μία εβδομάδα νωρίτερα και σταματούν μία εβδομάδα αργότερα. Αλλιώς, θα μπορούσε να τη λένε και αυτή μία περίοδο εκπτώσεων και να τελείωνε το παραμύθι.

Όμως, η «μαγεία» της Black Friday είναι ακριβώς ότι διαρκεί μία ημέρα. Πρέπει να πας να στηθείς στην ουρά, να δεις αν θα προλάβεις να πάρεις αυτό που ψάχνεις, να έρθεις σε επαφή με τον κόσμο γύρω σου που έχει την ίδια αγωνία. Συν το ότι οι προσφορές είναι πραγματικές προσφορές. Ήτοι εκπτώσεις της τάξεως του 70%. Για να κλαίει με μαύρο δάκρυ ο καταστηματάρχης, ο οποίος από την άλλη πλευρά βρίσκει μία ευκαιρία να αδειάσει την αποθήκη του από προϊόντα που δεν έχουν μεγάλη ζήτηση, επειδή είναι ακριβά.

Αυτή είναι άλλωστε και η έννοια του Black Friday. Να «ξεστοκάρεις» πριν ξεκινήσει η χριστουγεννιάτικη περίοδος, όπου οι αγορές φθάνουν στο ζενίθ τους κάθε χρονιά.

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που συμβαίνει με τη Black Friday αποτελεί μία σαφή ένδειξη των αλλαγών στην καταναλωτική συνήθεια και των Ελλήνων, αν κρίνει κανείς από το γεγονός ότι το Διαδίκτυο είναι το βασικό μέσο ενημέρωσης για τις προσφορές που θα «τρέξουν» -ή καλύτερα «τρέχουν» ήδη- τα εγχώρια καταστήματα.

Και υπάρχουν ορισμένες καλές προσφορές, αν και σε γενικές γραμμές δεν μπορούμε να μιλάμε για ξεπούλημα. Αλλά σε κάθε περίπτωση, αν ήθελα να «γιορτάσω» το Black Friday, θα ήθελα να πάω και να στηθώ στην ουρά και να το «απολαύσω», αντί να κάνω τις παραγγελίες μου από την πολυθρόνα του σπιτιού μου.

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Λίγες μέρες μείνανε μονάχα ως την έναρξη της εορταστικής αγοραστικής περιόδου και το σκηνικό στήνεται πυρετωδώς: τι μαύρες Παρασκευές έχουμε μπροστά μας, τι cyber weeks, τι κόκκινα Χριστούγεννα, τι πράσινες Πρωτοχρονιές, όλα τα χρώματα παίζουν – βάλε, κόσμε! Η χαρά της αγοράς είναι αυτή που μένει και μετράει - αν και κάποιοι επιμένουν πως έχει αρχίσει να ξεθωριάζει κι αυτή, πέφτοντας θύμα του χρόνιου καταναλωτισμού…

Ίσως γιατί και οι ίδιες οι αγορές χρόνο με το χρόνο αλλάζουν… Τις τελευταίες ημέρες ακούσαμε πολλά σε συνέδρια και παρουσιάσεις σχετικά μ’ αυτό το θέμα, που ενισχύουν την αρχική εντύπωση: δεδομένα – ψώνια, σημειώσατε 1! Τα πάντα γύρω μας, όσα κάνουμε αλλά κι όσα δεν κάνουμε, αναλύονται πολλές φορές και σε πολλαπλά επίπεδα. Κάθε χτύπημα πλήκτρου, κάθε κλικ, κάθε πέρασμα της κάρτας στο POS, κάθε ανάγνωση QRCode, δίνουν με την κατάλληλη ανάλυση «αρμοδίως» πλήθος πληροφορίες για την καταναλωτική μας συμπεριφορά και τις αγοραστικές μας συνήθειες. Πάνω στις οποίες, βεβαίως, θα βασιστούν αποφάσεις, θα γίνουν εφαρμογές και θα υλοποιηθούν στρατηγικές εκ μέρους της αγοράς, που -αυτός είναι, άλλωστε, ο ρόλος της στο παιχνίδι- προσπαθεί αενάως να δελεάσει τους καταναλωτές, πείθοντάς τους να αγοράσουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες.

Ο τρόπος των αγορών, που επίσης παίζει σημαντικό ρόλο, έχει μεταβληθεί κι αυτός, καθώς οι νέες δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία αλλάζουν τις συνήθειές μας! Το ηλεκτρονικό εμπόριο κερδίζει συνεχώς έδαφος κι αυτό που επικρατεί ακόμα και στη χώρα μας, είναι ο ανάμικτος τρόπος αγορών: βλέπεις κάτι σε ένα κατάστημα, το δοκιμάζεις (ειδικά αν είναι ρούχο ή παπούτσι) και μετά αγοράζεις online, αξιοποιώντας ενδεχομένως και κάποιες μικρές εκπτώσεις που μερικές φορές υπάρχουν. Συχνά, όμως, γίνεται και το ανάποδο: κάνεις την έρευνά σου online (πχ. όταν θέλεις να αγοράσεις κάτι μεγάλο, όπως ένα αυτοκίνητο) και μετά περνάς από την έκθεση για μια τελευταία ματιά (και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, για το απαραίτητο test drive) πριν από την αγορά.

Βεβαίως, εντυπωσιακό στοιχείο σε όλα αυτά είναι η αλματώδης άνοδος της χρήσης του κινητού τηλεφώνου –‘mobile first’ επιμένουν οι ειδήμονες και οι ερευνητές, με δεδομένο ότι η πρόσβαση στο Internet γίνεται πλέον κατά ποσοστό 80% από smartphones, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Focus Bari- εξ ου και η ανάγκη διαφορετικής προσέγγισης των καταναλωτών εκ μέρους της αγοράς. Για παράδειγμα, οι ιστοσελίδες που βλέπει ο χρήστης πρέπει να ευνοούν με τη φιλικότητά τους (κι αυτό δεν είναι το μόνο – μεγαλύτερο ή μικρότερο ρόλο παίζουν πολλοί ακόμα παράγοντες) την προσέλκυση πελατών, όχι να την εμποδίζουν… Κι όπως είναι ευνόητο, οι νέοι (master της τεχνολογίας, έτσι κι αλλιώς) αγοράζουν πολύ περισσότερο από τους μεγαλύτερους σε ηλικία (για την ακρίβεια, τρεισήμισι φορές περισσότερο, όπως αποκαλύπτουν οι έρευνες) μέσω των νέων καναλιών, όσο το επιτρέπει βεβαίως το budget τους.

Όμως, η αγοραστική συμπεριφορά των νέων, που ανήκουν στη λεγόμενη Generation Z, έχει και άλλα, ποιοτικά κριτήρια που τη διαφοροποιούν από το παρελθόν: οι επιλογές τους επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τους φίλους τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, από το YouTube, από τους influencers (αν και όχι τόσο πολύ, πια…), από τις έξυπνες τεχνολογικές υλοποιήσεις, τα νέα μέσα με τα οποία εκφράζεται μια διαφήμιση. Το εμπόρευμα δεν τραβάει πια τον υποψήφιο αγοραστή (pull), αλλά φτάνει σ’ αυτόν μέσω του κινητού του (push), όπου κι αν βρίσκεται.

Μάλιστα, στις Ηνωμένες Πολιτείες (απ’ όπου ξεκινούν οι περισσότερες νέες τάσεις σε θέματα τεχνολογίας) οι πανταχού παρόντες ψηφιακοί βοηθοί (ένα στα δυο αμερικάνικα σπίτια διαθέτει τουλάχιστον έναν digital assistant!) βοηθούν και στις αγορές: ‘Alexa, βρες μου πού πουλάνε κόκκινες κάλτσες με άσπρα ελαφάκια’ – μέσα σε δευτερόλεπτα, τις βρίσκει. Εντυπωσιακό μεν, ελαφρώς ανησυχητικό δε, αν σκεφτούμε την επιρροή που μπορεί να ασκούν ιδιαίτερα στα νεότερους οι βοηθοί, με τους οποίους μεγαλώνουν μαζί και σχεδόν τους θεωρούν μέλη της οικογένειας…

Όποιος κι αν είναι ο τρόπος πώλησης, πάντως, αυτό που δείχνει να μετράει όλο και περισσότερο και στο οποίο δίνει μεγάλη σημασία πλέον η αγορά, είναι η εμπειρία του πελάτη, το «ταξίδι», καθώς -αν το τελικό πρόσημο είναι θετικό- θα τον κρατήσει κοντά στο brand και θα τον ξαναφέρει πίσω, για νέες αγορές.

Καλά ψώνια, λοιπόν!  

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Ένα από τα πιο αγαπημένα μου χαρακτηριστικά της Ελλάδας είναι πως αυτή η χώρα δεν σταματά να σε εκπλήσσει. Γιατί, δεν μπορείς να μην αισθανθείς έκπληξη, όταν ακούς ότι εν έτει 2019, σε μία χώρα με έξαρση του τουριστικού ρεύματος τα τελευταία 6-7 χρόνια, υπάρχει ξενοδοχείο -5 αστέρων παρακαλώ- σε μεγάλο τουριστικό προορισμό της χώρας που δεν έχει δική του ιστοσελίδα. Ή για την ακρίβεια, η ιστοσελίδα του σε παρέπεμπε στο site μεγάλου tour operator που έκλεισε πρόσφατα.

Το θέμα δεν είναι μόνο ότι το συγκεκριμένο ξενοδοχείο είχε εμπιστευτεί πλήρως το μέλλον του με έναν tour operator. Αυτό το λέει κάποιος και επιχειρηματικό ρίσκο, ή «βόλεμα», σε πολλές περιπτώσεις. Το ζήτημα είναι πως υπάρχει ξενοδόχος -και δυστυχώς δεν είναι ο μόνος- που δεν έχει καταλάβει πόσο έχει αλλάξει ο κλάδος που δραστηριοποιείται. Ο τουρισμός είναι από τους κλάδους όπου ο μετασχηματισμός είναι τεράστιος, πολύ απλά γιατί οι ψηφιακές τεχνολογίες έδωσαν τη δυνατότητα επιλογών στους καταναλωτές. Πλέον, είναι πολύ εύκολο να κλείσεις εισιτήρια και διαμονή μέσω Internet, ενώ και όταν πας στον προορισμό σου, το smartphone μπορεί να σε βοηθήσει να κινηθείς καλύτερα από το να είχες έναν μέτριο ξεναγό - αν και ο καλός ξεναγός θα σου δώσει το κάτι παραπάνω που δεν μπορεί ακόμη να δώσει η τεχνολογία αν και η τεχνητή νοημοσύνη θα αλλάξει και εδώ την κατάσταση.

Είναι πραγματικά απίστευτο ότι κάποιος που κινείται στο χώρο του τουρισμού δεν μπορεί να καταλάβει τη σημασία της διαδικτυακής παρουσίας. Πρακτικά, είμαστε back to basics, κάτι που ισχύει για όλες τις επιχειρήσεις. Πολύ απλά, εν έτει 2019 δεν νοείται επιχείρηση να μην έχει τη δική της παρουσία στο Διαδίκτυο. Τουλάχιστον αυτό. Πόσο μεγάλη ή μικρή θα είναι η παρουσία, είναι μία άλλη συζήτηση, που έχει σχέση με τη στρατηγική της και κατά πόσον θα αξιοποιεί τα ψηφιακά μέσα. Προσοχή: το θέμα δεν είναι αν θα αξιοποιεί τα ψηφιακά μέσα αλλά σε τι βαθμό θα το κάνει.

Δεν νοείται να μην έχεις ψηφιακή στρατηγική όταν το Διαδίκτυο εξελίσσεται σε βασικό κανάλι πωλήσεων και εξυπηρέτησης. Δεν νοείται να μην έχεις παρουσία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτά είναι πλέον τα basics, αν και πολλοί θα πουν ότι ήταν τα basics πριν από μία 5ετία. Σήμερα, τα basics περιλαμβάνουν πολύ περισσότερα από μία ιστοσελίδα και ένα Facebook page και επεκτείνονται στο χώρο του digital marketing και των online καναλιών πώλησης και εξυπηρέτησης. Και αυτό είναι κάτι που πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους όλες οι εταιρείες.

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Στη σημερινή εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης, του υπολογιστικού νέφους (για το Cloud μιλάω, μην σας τρομάζει η επίσημη ονομασία του), των εκθετικών εν γένει τεχνολογιών που τόσο πολύ έχουν αλλάξει με τη ραγδαία ανάπτυξή τους τη ζωή μας και των εφαρμογών τους στη δουλειά και στο σπίτι, λίγοι ήταν αυτοί –κακά τα ψέματα- που θυμήθηκαν ότι στις 29 Οκτωβρίου έκλεισαν 50 χρόνια από τη «γέννηση» του Internet! Προφανώς, υπήρξαν κάποια δημοσιεύματα στις εφημερίδες, κάμποσες σύντομες αναφορές στα «διάφορα» των τηλεοπτικών δελτίων ανήμερα των γενεθλίων, αλλά… αυτό ήταν όλο!

Τι άλλο θα ήθελα, σας ακούω να ρωτάτε, σαν να θεωρείτε δεδομένη την ύπαρξη (που είναι, βεβαίως) και τον ρόλο (που αμφιβάλλω αν μπορεί κανείς να τον περιγράψει με σαφήνεια και ρεαλισμό) του Διαδικτύου όλα αυτά τα χρόνια και πολύ περισσότερο σήμερα… Κάτι παραπάνω, βρε αδελφέ!

Πενήντα χρόνια, είναι αυτά… Δυόμιση γενιές, αφού baby-boomers ήταν ουσιαστικά αυτοί που το έστησαν και πέτυχαν στις 29 Οκτωβρίου του 1969, την παρθενική μεταφορά «πακέτων» του πρώτου σήματος από το Λος Άντζελες (ακριβέστερα, το campus του UCLA) στο Πάλο Άλτο (συγκεκριμένα, στο κτήριο του Stanford Research Institute), κάτι περισσότερο από 500 χλμ. μακριά. Το σήμα ήταν όλο κι όλο μια λέξη “LOGIN” και μάλιστα στάλθηκε σε δόσεις, καθώς μετά το L και το O και ενώ μεταδιδόταν το G, το σύστημα κρασάρησε, με αποτέλεσμα τα υπόλοιπα γράμματα να φτάσουν αρκετές ώρες αργότερα. Αποστολέας και παραλήπτης ήταν οι νεαροί προγραμματιστές Charlie Kline και Bill Duvall, ενώ τα καλώδια πάνω στα οποίο ταξίδεψαν τα «πακέτα» ανήκαν, βεβαίως, στο πρωτόλειο δίκτυο που είχε χρηματοδοτήσει η αμερικανική κυβέρνηση (εποχή Ψυχρού Πολέμου, γαρ), με την ονομασία Arpanet, τον πρόδρομο του Internet. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία…

Όμως, επειδή εμάς μας αρέσουν οι ιστορίες και ιδιαίτερα οι καλές, θεωρούμε πρέπον να θυμίσουμε το ρόλο που έπαιξαν στη συνέχεια (φτάσαμε στο 1983, πια) καταρχήν οι Vint Cerf και Bob Kahn, δημιουργώντας το πρωτόκολλο επικοινωνίας TCP/IP (ο οικοδεσπότης αυτής της στήλης είχε την τεράστια τιμή να μιλήσει στον πρώτο, στο πλαίσιο μιας σύντομης συνέντευξης, όταν εκείνος είχε επισκεφτεί την Αθήνα, στα μέσα της δεκαετίας του ’90). Επίσης, ο Jon Postel που οργάνωσε περίπου την ίδια εποχή το σύστημα με τις διευθύνσεις IP, το οποίο ακόμα χρησιμοποιούμε, ο Al Gore που ως αντιπρόεδρος των ΗΠΑ βάσισε στο πυκνό δίκτυο των εθνικών οδών μεταξύ των Πολιτειών τους Information Highways εκδημοκρατίζοντας το Internet και, βέβαια, ο σερ Tim Berners-Lee, που έβαλε την Ευρώπη, από το CERN, όπου εργαζόταν τότε, στο... χορό! Δημιούργησε (με κάποια μικρή, πλην καθοριστική ελληνική «πινελιά», όμως αυτό είναι «άλλου άρθρου ευαγγέλιο») τον Παγκόσμιο Ιστό (World Wide Web) το 1989, δρώντας καταλυτικά στην εξάπλωση του Internet, με την απλή και χρηστική μορφή που γνωρίζουμε σήμερα.

Πέρασαν τα χρόνια, λοιπόν… Πενήντα κεράκια και το Internet συνεχίζει ακάθεκτο να αναπτύσσεται και να εξαπλώνεται, ιδιαίτερα μετά την επέλαση των smartphones, που μέσα σε μόλις 12 χρόνια (το 2007 έκανε την εμφάνισή του το iPhone, o καθοριστικός καταλύτης της μεταμόρφωσης των κινητών τηλεφώνων στους «ελβετικούς σουγιάδες» που έχουμε όλοι σήμερα) έχουν κατακυριεύσει τη ζωή μας! Μακάρι να εξαπλωθεί ακόμα περισσότερο, να χαρούν ει δυνατόν όλοι οι άνθρωποι στον πλανήτη μας τις άπειρες δυνατότητες που προσφέρει σε τόσους και τόσους τομείς, αλλά αυτό που θέλουμε και χρειαζόμαστε, είναι απλώς ένα μεγαλύτερο Internet;

Οι ειδήμονες και οι φιλοσοφούντες περί των επιπτώσεών του στη ζωή μας, θεωρούν ότι αυτό που χρειαζόμαστε είναι ένα καλύτερο Διαδίκτυο, με ασφαλέστερη και σταθερότερη υποδομή, αλλά επίσης καλύτερο κι από πλευράς περιεχομένου, με περισσότερα ανοίγματα στην κοινωνία των πολιτών, στη (σωστή) ενημέρωση, στην καλύτερη επικοινωνία, στην ψυχαγωγία και τη γνώση – κάποια ρυθμιστικά «όπλα» υπάρχουν, όπως το Internet Society και το Internet Governance Forum, αποφάσεις λείπουν.

Ναι, ξέρω… δεν είναι «δικό του» το φταίξιμο για το περιεχόμενο, είναι του Παγκόσμιου Ιστού, αλλά μήπως νομίζετε πως κι ο σερ Τιμ, ο άνθρωπος που τον δημιούργησε πριν από 30 χρόνια, είναι ικανοποιημένος από τη σημερινή εικόνα του; Πολλοί εκείνοι που ψάχνονται προς διάφορες κατευθύνσεις, αλλά το γεγονός παραμένει: τα κεράκια ήταν πενήντα και πλέον είναι σβηστά…

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Δεν είναι λίγες οι φορές που οι έρευνες που κάνουν μεγάλες και γνωστές εταιρείες δεν «πέφτουν» μέσα κατά το κοινώς λεγόμενον. Τις περισσότερες φορές, όμως, έχουν κάτι να πουν ενδιαφέρον. Αυτό συμβαίνει και με μία πρόσφατη έρευνα της Ipsos για λογαριασμό του PayPal, η οποία έδειξε ότι οι καταναλωτές σε παγκόσμιο επίπεδο αρχίζουν να χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο το smartphone τους για να κάνουν αγορές.

Αυτή η εξέλιξη δεν πρέπει να προκαλεί μεγάλη εντύπωση. Πολύ απλά, γιατί πλέον χρησιμοποιούμε το smartphone μας για τα πάντα. Είναι χαρακτηριστικό, ότι πλέον στα αεροδρόμια είναι όλο και πιο σπάνιο το φαινόμενο να δεις ανοικτά laptops σε σχέση με το παρελθόν. Ακόμη και για επαγγελματική χρήση, το smartphone είναι η προτιμητέα υπολογιστική συσκευή. Άρα, γιατί να είναι μην είναι και για τις αγορές μας.

Σύμφωνα με την έρευνα, μάλιστα, υπάρχουν χώρες όπως η Ιταλία όπου σε ποσοστό πάνω από 80% οι συμμετέχοντες δήλωσαν ότι έχουν κάνει κάποια αγορά από το smartphone τους. Για την Ελλάδα, δεν υπάρχουν στοιχεία αλλά η αίσθηση που έχω είναι πως το mobile e-commerce κερδίζει έδαφος.

Ένας από τους βασικούς λόγους, είναι και η ευκολία στην αγορά. Όπου και αν βρίσκεσαι, μπορείς να κάνεις την αγορά σου. Και υπάρχουν αρκετά συστήματα πληρωμών που βοηθούν στην ακόμη μεγαλύτερη ευχρηστία. Από την άλλη πλευρά, όμως, υπάρχουν και πολλά καταστήματα, τα οποία δείχνουν να μην έχουν κατανοήσει ότι πρέπει να ακολουθήσουν μία mobile first στρατηγική.

Από τη στήλη αυτή, έχω αναφερθεί στην ανάγκη για ιστοσελίδες που να είναι mobile responsive, ήτοι να προσαρμόζονται στην οθόνη της συσκευής από την οποία δέχονται μία επίσκεψη. Είναι εκ των ουκ άνευ να μπορεί κάποιος να δει την ιστοσελίδα σου, ή το κατάστημά σου, από το smartphone του και η εμπειρία να είναι η καλύτερη δυνατή.

Το ίδιο ισχύει και για το κομμάτι των αγορών. Από τη στιγμή που επισκέπτεται το κατάστημα σου και βλέπει κάτι που τον ενδιαφέρει γιατί να μην μπορεί να κάνει και την αγορά άμεσα. Και να μην χρειάζεται να περιμένει να βρει προσωπικό υπολογιστή. Με το ενδεχόμενο μέχρι να βρει τον υπολογιστή να έχει αλλάξει γνώμη να είναι αρκετά ισχυρό.

Σε γενικές γραμμές, αποτελεί σημαντικό λάθος να μην έχεις ένα site που να μπορεί να το επισκεφτεί κάποιος εύκολο από οπουδήποτε και αν είναι. Και είναι ακόμη πιο λάθος, να μην του δίνεις τη δυνατότητα να κάνει και μία αγορά αν το επιθυμεί. Είναι χαμένα έσοδα, χωρίς καμία απολύτως δικαιολογία.

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Αν και η ηλεκτρονική διακυβέρνηση δεν αφορά ακριβώς στο κοινό του WWNews, που άλλα είναι τα κύρια ενδιαφέροντά του, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει πως με τον έναν ή τον άλλο τρόπο το επηρεάζει, αφού όλοι το ίδιο -ένα ο καθένας- κράτος έχουμε πάνω από το κεφάλι μας κι από τις δικές του αποφάσεις, λειτουργίες και δράσεις, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό κι οι δικές μας. Βέβαια, από κράτος σε κράτος οι διαφορές είναι μεγάλες…

Και δε λέω να πάμε να συγκριθούμε πότε με το ένα και πότε με το άλλο, γιατί ίσως τα αποτελέσματα να μην είναι και τόσο ευχάριστα, όπως συχνά δείχνουν οι στατιστικές. Όμως, από την άλλη, καλό είναι να ξέρουμε τι γίνεται «σ’ άλλη γη, σ’ άλλα μέρη», ώστε να γνωρίζουμε αφενός προς τα πού πρέπει να πάμε, αφετέρου πόσο απέχουμε από τον (ιδεατό) στόχο.

Ο λόγος πίσω απ’ αυτό τον πρόλογο, είναι ότι έπεσε πρόσφατα στα χέρια μου μια έρευνα της γνωστής και μη εξαιρεταίας Gartner, με τίτλο Technology Trends in Government 2019-2020, όπου καταγράφονται οι στόχοι των κυβερνήσεων και οι ανάγκες των επιχειρήσεων, αλλά και οι τάσεις που διαμορφώνονται ως προς τους τομείς στους οποίους γίνονται (ή πρέπει να γίνουν) επενδύσεις, προκειμένου να γίνει η ζωή όλων απλούστερη, ευκολότερη, καλύτερη. Οι αναλυτές της εταιρίας τονίζουν ότι πρόκειται για παγκόσμια έρευνα, αν και είναι φανερό πως ο δικός τους «μέσος όρος» αναφέρεται κυρίως στα συμβαίνοντα στις Ηνωμένες Πολιτείες και οι 10 τάσεις στις οποίες καταλήγουν ουσιαστικά απευθύνονται στους CIOs των πολιτειακών κυβερνήσεων και κυβερνητικών υπηρεσιών. Καλό και χρήσιμο είναι, όμως, να τους δούμε κι εμείς, «προς γνώσιν και συμμόρφωσιν».

Πρώτο στη λίστα τους, το θέμα του Adaptive Security (για λόγους πιστότητας στην ουσία της έρευνας, θα διατηρήσω την αγγλική ορολογία, για τους αναφερόμενους τομείς), δηλαδή η συνεχής επαγρύπνηση, προσαρμογή και αναπροσαρμογή των μέτρων αντίδρασης απέναντι σε κυβερνοαπειλές, με στόχο την πρόληψη και όχι τη θεραπεία του προβλήματος. Μετά, συνήθως είναι αργά… Δεύτερο και εξίσου σημαντικό, όσο προχωρεί η ψηφιοποίηση των πάντων, το θέμα της ψηφιακής ταυτοποίησης των πολιτών (Citizen Digital Identity), στο οποίο πρέπει να συνδυαστούν αφενός η ανάγκη για τον υψηλότερο δυνατό βαθμό ασφαλείας, αφετέρου η προστασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών – ειδικά στον καιρό του GDPR…

Η πολυκαναλική επικοινωνία (multichannel citizen engagement) μεταξύ της Πολιτείας και των πολιτών, είναι μια ακόμα σημαντική τάση, που υπακούει στα κελεύσματα της εποχής: τα κανάλια επικοινωνίας έχουν αλλάξει κι από το ταχυδρομείο περνάμε (ακόμα και στα καθ’ ημάς) στο e-mail και το SMS, στο κινητό τηλέφωνο. Τα ίδια κελεύσματα επιβάλλουν και την προσέγγιση Agile by Design, ώστε οι όποιες λύσεις σε συγκεκριμένα προβλήματα να προσαρμόζονται αμέσως σε οποιαδήποτε αλλαγή των «παραμέτρων». Η πέμπτη τάση που καταγράφεται από την Gartner έχει να κάνει με το Digital Product Management, που αφορά στην ανάπτυξη, τον έλεγχο και τη βελτιστοποίηση των προϊόντων τα οποία απευθύνονται στην επιχειρηματική κοινότητα, ενώ η έκτη είναι το Anything-as-a-Service, περιλαμβάνοντας από την ενοικίαση συγκεκριμένων υπηρεσιών με την ώρα ή τη μέρα (αναλόγως των συνθηκών) ως τις πάγιες συνδρομητικές υπηρεσίες για ολόκληρες πλατφόρμες – συχνά εξαιρετική εναλλακτική λύση για τον εκσυγχρονισμό διαφόρων καταστάσεων…

Και αφού στην καθημερινότητά μας ζούμε στην κοινωνία του διαμοιρασμού, γιατί αυτό να μην επεκταθεί και στις κυβερνητικές υπηρεσίες; Η έβδομη τάση είναι το Shared services 2.0 που καλύπτει μια ευρεία γκάμα συνήθως υψηλής αξίας υπηρεσιών, από την ασφάλεια ως τα analytics, που δεν θα συνέφερε να πληρώνει κάθε φορέας μόνος του, για μικρή αλλά απαραίτητη χρήση. Η όγδοη, με τίτλο Digitally empowered workforce, έχει να κάνει με τις αναβαθμισμένες χάρη στην ψηφιακή τεχνολογία δυνατότητες των κυβερνητικών υπαλλήλων (που έτσι κι αλλιώς, τις απολαμβάνουν ως απλοί πολίτες) και η ένατη με την ευρύτερη χρήση των analytics, των οποίων η χρησιμότητα στις κάθε λογής κυβερνητικές υπηρεσίες και οργανισμούς έχει αποδειχθεί μεν, αλλά υστερεί σε σχέση με τον ιδιωτικό τομέα, με στόχο πάντα την υποστήριξη στη λήψη (σωστότερων) αποφάσεων.

Δέκατη και τελευταία τάση, είναι το Augmented Intelligence – σημαντική εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης στην πράξη, που ενισχύει τις γνώσεις και τις δεξιότητες των δημοσίων υπαλλήλων με υποστηρικτικό υλικό από ειδικές εκτεταμένες βιβλιοθήκες. Πόσο μακριά είμαστε απ’ όλα αυτά; σ’ άλλα περισσότερο, σ’ άλλα λιγότερο, όμως, δεν βλάπτει να ξέρουμε τι γίνεται αλλού, καθώς στον σημερινό κόσμο τα σύνορα είναι για να πέφτουν…

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Είμαστε σε μία εποχή που η λέξη "digital" έχει αποκτήσει πολύ περισσότερη σημασία από την απλή χρήση και αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών. Στην ψηφιακή εποχή, πρέπει και η νοοτροπία σου να είναι digital, ιδίως στον επαγγελματικό χώρο που κινείσαι. Και υπάρχουν διάφορα επίπεδα «ψηφιοποίησης». Με πιο ενδιαφέρον, αυτό στο οποίο ανήκει ένα πολύ μεγάλο μέρος επιχειρηματιών και στελεχών που δε γνωρίζουν αρκετά καλά τις ψηφιακές τεχνολογίες, αλλά τουλάχιστον ξέρουν ότι δεν γνωρίζουν. Και προσπαθούν και να μάθουν, αλλά και να βρουν τις κατάλληλες εταιρείες, προκειμένου να τους βοηθήσουν ώστε να κάνουν την επιχείρησή τους, τους εργαζόμενούς τους αλλά και τους ίδιους, περισσότερο digital.

Οι εταιρείες στις οποίες στρέφονται για βοήθεια, είναι κυρίως όσες αποκαλούμε "digital agencies". Οι περισσότερες είναι στο χώρο του digital marketing, αλλά σταδιακά βλέπουμε όλο και περισσότερα εταιρείες που υποστηρίζουν ότι μπορούν να βοηθήσουν στον τομέα του digital transformation. Και αυτό που πρέπει να καταλάβουν όλες αυτές επιχειρήσεις, είναι πως πρέπει να αποκτήσουν έναν περισσότερο εκπαιδευτικό και συμβουλευτικό ρόλο. Το επισημαίνω, γιατί παρατηρώ πολλές επιχειρήσεις που θεωρούν εκ προοιμίου ότι ο πελάτης δε γνωρίζει και δε θέλει να μάθει και αποφεύγουν να κάνουν οποιοδήποτε προσπάθεια να λειτουργήσουν ως πραγματικός σύμβουλος και συνεργάτης, ενώ τελικά, απλά επιδιώκουν να πάρουν τα χρήματα -χρεώνοντας και υπερβολικά- και να την… κάνουν.

Δεν θα υποστηρίξω ότι όλοι οι πελάτες είναι οι ίδιοι και δεν υπάρχουν διάφορα επίπεδα και εδώ. Όπως υπάρχουν κακές digital εταιρείες, υπάρχουν και κακοί πελάτες. Και συνήθως, δεν είναι αυτοί που δεν καταλαβαίνουν, αλλά είναι εκείνοι που νομίζουν ότι καταλαβαίνουν. Συνήθως, γιατί ο προηγούμενος συνεργάτης τους ήταν και ο ίδιος ημιμαθής.

Το ζήτημα της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών από την πλευρά των digital agencies, είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα που χρήζει προσοχής. Σε άλλους κλάδους, η οικονομική ύφεση βοήθησε ώστε οι «κακοί» επαγγελματίες να περιοριστούν σημαντικά. Στη digital αγορά, όμως, είχαμε μάλλον το ακριβώς αντίθετο φαινόμενο, πολύ απλά γιατί είναι ένας κλάδος που παρέμεινε σε ανοδική πορεία -έστω και οριακά- κατά τη διάρκεια τα κρίσης. Και τώρα, θα παρουσιάσει σημαντικά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, δεδομένου ότι το digital δεν είναι απλώς ζητούμενο για μία επιχείρηση, είναι απαραίτητο συστατικό. Και ο ρόλος του συνεργάτη είναι τόσο σημαντικός, ώστε η επιλογή να είμαι μία απόφαση που δεν πρέπει να είναι επ’ ουδενί λόγο λανθασμένη. Γιατί διαφορετικά, δεν είναι και τόσο βέβαιη η επιβίωση της επιχείρησης.

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]